Biblioterapia, termin pochodzący z greki (biblion – książka, therapeia – leczenie), to praktyka stosowania literatury w celach terapeutycznych. Właściwie dobrane książki, czytane w odpowiednim for mat i kontekście, mogą pomóc w przezwyciężaniu problemów emocjonalnych, osobistych i społecznych, rozwijać empatię oraz pobudzać kreatywność.
Rozumienie biblioterapii – podstawy teoretyczne
Biblioterapia jest zgodna z podejściem humanistycznym w psychologii, które zakłada, że ludzie mają potencjał do samosterowania i samodoskonalenia, a dusza ludzka może uzdrowić się przez kreatywność i doświadczenia estetyczne. Biblioterapia wykorzystuje literaturę jako medium do wyrażania i rozpoznawania uczuć, doświadczeń i myśli własnych lub innych ludzi. Może to być książka powieściowa, zbiór wierszy, krótka opowieść, esej, dramat czy dowolny inny tekst literacki, który może wywołać emocje i refleksje.
Biblioterapia jest procesem, który wymaga czasu, uwagi i chęci zmian. Pierwszym krokiem jest wybór odpowiedniej literatury. Idealnymi utworami na początek są te, które zawierają tematykę bliską sercu czytającego, opowiadające o doświadczeniach, które czytelnik może zrozumieć i odnaleźć swoje własne odbicie.
Praktyczne zastosowanie biblioterapii
Istnieją różne formy praktykowania biblioterapii, zależą one od potrzeb i predyspozycji jednostki lub grupy. Można ją praktykować samodzielnie, w grupach, z terapeutą lub bez.
Jednym z najprostszych sposobów jest czytanie samodzielne, z przemyśleniem. Czytanie powinno być świadome, spokojne, z zastanowieniem nad treścią i emocjami, jakie wywołuje. Czytelnik powinien pozwolić sobie na wymianę myśli z bohaterami, na podział własnych refleksji i doświadczeń.
Czytanie w grupie (podobne do klubów książki) to kolejny sposób na praktykowanie biblioterapii. W grupie można wymieniać się myślami, interpretacjami i doświadczeniami, a także rozwijać umiejętność słuchania innych i zrozumienia ich punktu widzenia.
Czytanie z terapeutą to najbardziej profesjonalna forma biblioterapii. Terapeuta może pomóc w wyborze literatury, prowadzić rozmowę na temat przeczytanych tekstów, zadawać pytania pomocne w zrozumieniu i interpretacji tekstu, pomagać w wyrażaniu uczuć i myśli.
Zalety i korzyści z biblioterapii
Biblioterapia może przynieść wiele korzyści na różnych płaszczyznach życia. Po pierwsze, poprawia zdolności czytania i zrozumienia tekstu, rozwija wyobraźnię i kreatywność, poprawia pamięć i koncentrację. Po drugie, pozwala na lepsze zrozumienie siebie, swoich uczuć i reakcji, pozwala na refleksję nad swoim życiem i doświadczeniami. Po trzecie, pozwala na nawiązanie kontaktu z innymi ludźmi, na wymianę myśli i doświadczeń, na rozwinięcie empatii i zrozumienia innych.
Biblioterapia może być pomocna w przezwyciężaniu różnych problemów i trudności życiowych, takich jak: stres, lęk, smutek, samotność, problemy z relacjami, trudności w pracy, kłopoty ze snem, problemy z samopoczuciem i samym sobą. Właściwie dobrana literatura i sposób czytania może dopełnić proces terapii i wspomóc samozrozumienie.
Podsumowując, biblioterapia to skuteczny i atrakcyjny sposób na pracę nad sobą i swoim samopoczuciem. To prosta i przyjemna praktyka, dostępna dla każdego, niezależnie od wieku, wykształcenia czy doświadczenia w czytaniu. Wystarczy chęć, otwartość i książka.